en-USpl-PL

Marian Sołtysiak

Marian Sołtysiak - "Barabasz"

Pułkownik Marian Sołtysiak ps ”Barabasz” urodził się 1 lutego 1918 r. w Gnojnie, niedaleko Buska w woj. kieleckim. Był jednym z dziewięciorga dzieci Franciszki i Michała Sołtysiaka- zarządcy majątku hrabiego Uniewskiego. Po ukończeniu szkoły powszechnej, Marian rozpoczął naukę w gimnazjum im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. Należał do związku harcerstwa Polskiego i do grupy wyróżniającej się młodzieży, która tworzyła grupę literacką pod nazwą „Gołoborze”, wydającą m.in. gazetki szkolne, uwieńczeniem jej działalności było wydanie w 1938 roku tomiku poetyckiego „Gołoborze”. Po ukończeniu gimnazjum w 1938 roku został słuchaczem Dywizyjnego Kursu Podchorążych rezerwy przy 2giej Dywizji Piechoty Legionów w Kielcach. W tej roli brał udział w kampanii wrześniowej 1939 roku. W finale walki w Zamościu dostał się do niewoli niemieckiej, skąd udało mu się szczęśliwie zbiec i wrócić do rodzinnych stron. Już 11 listopada 1939 roku został zaprzysiężony w Służbie Zwycięstwu Polski –ZWZ, przemianowanej następnie na Armię Krajową.
W styczniu 1943 roku został mianowany dowódcą kieleckiego Obwodu Dywersji AK, a od lutego tegoż roku został dowódcą oddziału partyzanckiego Armii Krajowej, działającego w Górach Świętokrzyskich. Oddział ten w maju 1943 roku otrzymał nazwę „Wybranieccy”. Po reorganizacji dokonanej w AK przed akcją „Burza” w 1944 roku Oddział „Wybranieccy” wszedł w skład 4 P.P. Leg. AK, a „Barabasz” został dowódcą 1 kompanii 4 P.P. Leg AK, zaś w październiku 1944 roku dowódcą I Batalionu 4 P. P. Leg. AK. Funkcję te pełnił do końca działalności Armii Krajowej.
Po wojnie Marian Sołtysiak przebywał krótko na emigracji w Paryżu. Po powrocie do kraju był nieustannie represjonowany przez Urząd Bezpieczeństwa, a w 1949 roku aresztowany i skazany na 7 lat więzienia, gdzie przebywał do 1954 roku zwolniony wcześniej z powodu złego stanu zdrowia. Długo jeszcze po opuszczeniu murów więziennych nie miał powrotu do normalnego życia w społeczeństwie, dopiero pod koniec 1956 r. mógł podjąć pracę. Mimo że osiadł w Warszawie nie tracił kontaktu ze swymi podkomendnymi. Brał udział w spotkaniach rocznicowych. Ostatnie takie spotkanie odbyło się 25 czerwca 1995 roku w Cisowie. Zmarł 18 grudnia 1995 roku w szpitalu miejskim w Kielcach.
Opracowała Monika Henke-Wrońska